VOORBIJ HET GRAF

voorbij de uiterste houdbaarheidsdatum

rest in peace

het hiernamaals

in vlammen (of in rook) opgaan

heengegaan

gestopt met roken

de oneindigheid

voltooid leven

de eindstreep gehaald hebben

het heden verruild voor het eeuwige

dood en begraven

in marmer gebeiteld staan

zand erover!

doodstil 

eeuwige rust

hemelen

vaal paard (the pale rider) komt aanrijden

de man met de zeis

opgebrand

tussen zes plankjes

ingehaald door de tijd

uit de roulatie

tuintje op je buik

over de datum

ontmoeting met de schepper

met de neus omhoog liggen

in de tunnel naar het licht toe

de pijp uit zijn

het leven is stilgevallen

kassiewijle

de laatste treinrit

de dag des oordeels (katholicisme)

gestorven

overleden

door de poort van Petrus gegaan

de crematie is je afscheidsfeest 

AFSPRAAK MET DE DOOD

ERVOOR - de stervensfase

een zaak van leven of dood

niets erger dan afgeschreven worden, voordat je uitgeschreven bent

je afzonderen als het einde nadert of juist alle registers opentrekken

als de duivel je op de hielen zit

ars moriendi is de kunst van het sterven: een religieus streven van het christendom

je bent er nog, maar aan je laatste beetje toe

aanbeveling: je ticket to heaven verdiend hebben

voor de weg ernaartoe is de meeste angst voor, overgaan is het makkelijkst

het lijden dat men vreest

grenzen stellen: als ik DAT niet meer kan, mag ik dood omvallen

 de hete adem van Magere Hein reeds in je nek voelen

met een been in het graf

het leven is eindig

de vierde wand afbreken

in het levenseinde gevangen

over de drempel heen helpen

de tijd van heengaan is gekomen

de contouren van een doodshoofd (van wie je weet dat hij stervende is)

op apegapen liggen = op sterven liggen

het wordt steeds stiller, dat is hoe de dood in zijn werk gaat

eindbestemming in zicht

berusting

sterven en laten sterven

de laatste adem

Er is hulp

VERLIESAVERSIE

Cela met Lenny, eigenaresse van Helemaal JIJ

Allereerst: ik wist niet dat het bestond. Twee: dat had ik veel eerder moeten weten. Drie: sinds enige tijd weet ik dat meer modemeisjes (en mannen) er hinder van ondervinden. Het heet verliesaversie*. 

Ik ben dol op mooie mode en gewend aan kwaliteitskleding. Vóór ik Helemaal JIJ ontdekte, schafte ik het liefst van items waar ik helemaal weg van was een reserve exemplaar aan. Want als je met een exclusief en volmaakt item te voorzichtig bent, zul je zien dat je dat juist verpest. Voor mij waardevolle kleding bleef zonder prijskaartje in de 'kijkkast' hangen. Ik trok het aan om te spiegelen, maar riskeerde het vaak niet om het aan te houden. Ik was te zuinig op te mooi. Soms was ik zelfs een soort van opgelucht als er een goed te camoufleren vlek of een haal in dat dure kledingstuk kwam; het kon gedragen worden, ik hoefde er niet meer zuinig op te zijn.

Natuurlijk hebben de jaren zestig waarin ik ben opgegroeid ook zijn sporen achtergelaten. Op nette kleding moest je zuinig zijn. Je droeg ze op zondag en bij speciale gelegenheden. De rest van de tijd hingen ze stof te happen in de kast. Verder was het: wie wat bewaart, heeft wat. Zo doorweekte hondenwandelvriend J. tijdens regenwandelingen, omdat de oude jas die hij droeg eerst tot op de draad versleten moest worden. De nieuwe veel duurdere waterdichte jas die al maanden werkeloos in de kast, ging na zijn plotselinge overlijden naar de kringloop. Doodzonde.

Ook ik heb 'verliezen' geleden in mijn jeugd. Het zou klein leed moeten zijn, maar ik herinner me levendig maagdelijk witte kniekousen met doorgestikte vierkantjes en een marineblauwe bies die ik onderkotste vlak voordat we naar een doopfeest gingen, de laatste lang felbegeerde panterpantoffeltjes uit de etalage die net aan mijn neus voorbijgingen, mijn lievelingstasje in rood lakleer dat in de trein is blijven liggen. Een goudkleurig armbandje met 'edelsteentjes' uit Ventimiglia dat door een prul van een sluiting in het gazon verdween en tijdens mijn communiefeest ontvreemde poëzieplaatjes met voor die tijd exclusieve elfjes met glittertjes erop. Traumatisch was mijn eerste pluche hond Loeks die in de en-suite-kast tot levenslange opsluiting werd veroordeeld. Zijn 'geheime' verstopplaats voordat de kast voorgoed werd dichtgetimmerd en behangen was gecheckt. Ik kreeg weliswaar een nieuwe hond, maar ik heb me altijd afgevraagd of die arme Loeks echt in het donker is achtergebleven of dat het een smoes van mijn ouders was om van hem af te komen.

Geestelijke bijstand bestond destijds nog niet. Onbewust sprak je je eigen coping strategies aan of niet dus. Terug naar Helemaal JIJ. Omdat de winkel vanaf de Kwartelenmarkt al een ruimtelijk, licht en zonnig beeld gaf, stapte ik naar binnen, niet wetende dat het een tweedehandskledingzaak betrof. Bij die eerste Helemaal JIJ shopervaring viel ik voor een net binnengebrachte blouson van Comma op de toonbank. Bij Helemaal JIJ is overal maar een stuk van. Schrik en opluchting. Doordat mijn favorieten hier leuk geprijsd zijn, draag ik de ooit dure merken wel én geniet ik van kleding in mijn kast door ze gewoon te dragen. De winkel hangt immers vol met de tofste kleding. Je kunt stellen dat Lenny en haar concept mij onbewust geholpen bij mijn helingsproces en daardoor bijgedragen hebben aan mijn draaggeluk. 

*Verliesaversie is een psychologisch fenomeen waarbij mensen meer hechten aan het voorkomen van verlies dan (vooraf) genieten van datgene wat hen zoveel vreugde zou kunnen brengen.

Cela is tekstschrijver/ideeënfee/eigenaar Kantoor Kluifje

DOORSTROMEN

 

een reactie op een intrigerend artikel in KBO-PCOB magazine juni 2022 en in 2024 helaas nog immer courant

Van ouderen wordt verwacht dat ze doorstromen en zodoende plaatsmaken voor jonge gezinnen. In theorie klinkt dat best plausibel, maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Er zijn tig redenen om te blijven en maar weinig om te verhuizen. Alleen al het idee van min of meer gedwongen verhuizen juist als de tanende gezondheid en ouderdom toeslaan daarom vragen, roept bij mij en menige andere boomer vrees en onrust op.

Allereerst verruil je de buurt waar je (al een leven lang) goed en veilig woont op je oude dag niet voor een onbekende omgeving. Je hebt fijne buren: je hoeft de deur niet bij elkaar plat te lopen, maar je weet dat je (bij een calamiteit) van elkaar op aan kunt indien nodig. De bekende buurt is 's nachts rustig, de omgeving is netjes en je voelt er verbonden. Je weet er de weg weet en kent de mensen. Je huis is afbetaald en je woont gratis.

Een geliefd huis herbergt veel herinneringen wat het moeilijker maakt om afscheid van te nemen. Je huis is het thuis waar je samen met je partner woont/hebt gewoond en waar jullie nu uitwonende kinderen zijn geboren. Gevoelsmatig blijft het ook hun thuis waar zij met hun kinderen weer (met opa en oma met de kleinkinderen) mooie nieuwe herinneringen willen maken.

Waar komt het verlangen vandaan om zo lang mogelijk in het eigen huis te blijven wonen? Je voelt je goed en veilig voelen in je huis en de buurt waar je woont. Je afbetaalde woning die helemaal op jouw leest is geschoeid is comfortabel en je voelt je er op je gemak. Je hebt fijne buren die je om hulp kunt vragen en die jij hulp kan geven indien nodig. Eventuele aanpassingen en het inschakelen van zorg, huishoudhulp, tuinman zijn goedkoper dan naar een duurder appartement verkassen waar je over veel minder vierkante meters, zowel binnen als buiten, beschikt. En dat terwijl je nu gratis woont!

Waarom worden ouderen emotioneel onder druk gezet om hun geliefde thuis te verlaten, terwijl de overheid voor de boomer-generatie inzet op zelfredzaam en zelfzorg? Dit overigens vanwege een tekort aan alles, dat dankzij de politiek de afgelopen decennia bewust is gecreëerd. Want iedereen kon 70 geleden op zijn of haar vingers natellen dat er 70 later heel veel 70-plussers zouden zijn. Juist de boomers moeten wanneer ze hulpbehoevend worden, kunnen terugvallen op vrienden, buren en familie. 

Oplossing: het overheidsbeleid moet de regels voor het opzetten van knarrenhofjes en de bouw van aanleunwoningen op eigen erf met spoed versoepelen en vooral digitaal aanpassen. Zo kunnen kinderen van boomers in het ouderlijk huis wonen en de ouders in de vertrouwde buurt blijven wonen. Mensen, zonder kinderen of die niet kunnen of willen terugvallen op hun kinderen, kunnen met gelijkgestemde leeftijdsgenoten samenwonen: samen kun je alles.

Kort gezegd: doorstromen is alleen ideaal als je erop vooruitgaat.

KOESTER VROEGER, LEEF IN HET NU

Stof van de rookstoel waarin mijn pappi pijp rookte toen dat in was

Iedereen heeft een doel nodig om de dag mee door te brengen. Voor menige pensionado werken rommelmarkten en tweedehandszaken als een magneet. Ze zijn of worden verzamelaars en die hobby loopt (mede door internet en een overvloed aan tijd) uit de hand. Mensen zijn op zoek naar hun jeugd en hopen door te kopen wat hen dierbaar was dat fijne gevoel terug te krijgen. Het doel kan natuurlijk ook zijn om nu iets van vroeger te kopen, omdat je het toen niet kon betalen, het niet mocht hebben of wat ongewild verloren is gegaan. 

Voor mij is een toevallige aha-erlebnis met een item van vroeger een geheugentest. Klopt het met hoe ik het in herinnering had of zijn mijn herinneringen gekleurd en vervaagd. Het item hoef ik niet weer in bezit te krijgen.

Mutti, een overleden cliënte van me, was al die ouwe meuk zat toen ze voor de laatste keer verhuisde. Zij nam ALLES nieuw ook al zou ze er als honderdjarige maar verhoudingsgewijs kort van kunnen genieten. Ik geloof dat zij het was die me de gouden tip aan de hand deed, want haar nieuwe thuis had ze volgestouwd met foto's zowel liggend, hangend en scheef staand. Zij zei: 'Maak een foto van elke kamer in je huis en van alle unieke voorwerpen. Dan hoef je later uit heimwee naar vroeger, maar je fotoalbum te pakken in plaats van met je AOW je huis onbedoeld weer in de oude staat terug te brengen. Koester vroeger, leef in het NU!'

MET PASEN IN HET NIEUW GESTOKEN

Het startseizoen om alles uit de kast te halen, valt vlak voor Pasen. Nog niet zo lang geleden in de vorige was het traditie om je voor Pasen in het nieuw te steken. De natuur kreeg frisse kleurtjes en de grote voorjaarsschoonmaak deed je verlangen naar ‘een schoon kleedje’ zoals de Belgen een elegant jurkje noemen. De jurk of het mantelpakje droeg je tijdens paasvieringen, zodat je de eerste was met een modieuze aanwinst. Voor die showing off moest je wel bibberende benen en koude voeten trotseren, want meestal was het nog te fris. Eenmaal thuis ging de jurk onmiddellijk in de uitgeruimde kast om weer aan te trekken voor ‘de net’, voor zondagen en feestelijke gelegenheden. Dames waren heel zuinig op hun summiere garderobe, vandaar dat we heel wat jaren later kunnen profiteren van mooie pre-lovend en vintage items. Woon je in de omgeving van Venlo? Lever je mooiste mode items die je niet meer draagt in bij Helemaal JIJ en scoor meteen iets nieuws om te pronken met Pasen.

WAT MAAKT HET LEVEN DE MOEITE WAARD?

 

Qaly (of qualy) is een samentrekking van quality en adjusted life years. Een qaly is behulpzaam bij het bijstellen van levensjaren op grond van kwaliteit van leven. 

Een qaly is elk van de factoren aan de hand waarvan bepaald wordt of een patiënt nog wel voor medische behandeling in aanmerking komt, zoals de slaagkans van een behandeling, de levensverwachting en de vermoedelijke kwaliteit van leven na een behandeling.

Ieder mens heeft een andere standaard van wat voor hem/haar leefbaar is. Wanneer iemand serieus zegt: 'Wat heb ik nou nog?' is het de hoogste tijd voor een goed gesprek. Bijvoorbeeld aan de hand van een zelfgemaakte vragenlijst. Mensen (op hoge leeftijd) kunnen de waarde van hun levenskwaliteit aangeven waar hij/zij mee aanduidt welke waarde hij/zij hecht aan een bepaalde gezondheidstoestand ten opzichte van optimale gezondheid. De antwoorden kunnen een helder beeld schetsen van de situatie waarin men verkeert en op die manier bijdragen aan oplossingen en afwegingen. Ook bijzonder geschikt als hulpmiddel voor mantelzorgers.

Zo'n inventarisatielijst is heel persoonlijk. Voorbeelden: geloofsovertuiging, verwachtingen oude dag, zelfredzaamheid, hulpbehoevend, vooruitzicht, mobiliteit, levenslust, hobby's kunnen uitoefenen, psychisch lijden, levensgeluk, mate van draaglijke pijn, acceptatie, ergens bij horen, interventie die de levensduur niet verlengt, maar die wel de kwaliteit van leven doet toenemen, eenzaamheid, levensmoe ... vul zelf in. 

HUMOR ALS WAPEN

 

humor als coping strategy

Er zijn zoveel manieren om met emoties en situaties om te gaan. De prettigste manier voor dat moment geeft het beste resultaat. Zoals je op dit blog kunt lezen, is humor inzetten een zeer effectieve coping strategie en verergert medelijden (betuttelen en zielig doen) het juist. 

Een situatie of probleem in een positief perspectief te plaatsen, is een opbeurende handreiking om iets klaar te spelen. Zelfs in tijden van pijn en verdriet kun je humor inzetten als wapen. Lachen om/met bijvoorbeeld een leuk of gek voorval klaart de lucht, leidt af, doet een boze bui verdwijnen, tovert een glimlach op het gezicht, en zorgt ervoor dat je de wereld aankunt, al is het slechts voor korte duur.

'Lach en vergeet' zongen de Bouwmeesters 1973 al. Wellicht kunnen we bij een persoon met dementie beter de term lachen is de beste medicijn bezigen.

GEEN TIJD TE VERLIEZEN

Geen tijd te verliezen

Grip op de tijd

De tijd terugdraaien

of plooien

De klok tikt door

STARTFESTIVAL STRAATTHEATER

 

Op het startfestival waren naast de doedingen voor kinderen, plenty performances die zeer geschikt zouden zijn voor ouderen en bewoners van verzorgingshuizen. Tijdens het straattheater kon je beleven hoe publiek (het gros was 50plus) reageert en ideeën opdoen voor je werk als medewerker welzijn & activiteiten. 

Naast de luchtacrobaten van Fabuloka waarvan de mannelijke helft van Pappi's stofjas een hip en hot item maakte, was mijn favoriet de TukkersConnexion met de Classic Rally Ride die uitmondde in een rollatorrace met een bezoekster. Die interactieve zeer komische groep zou je op bezoek willen in je verzorgingshuis.

DE VENLOSE BENDE VAN ALZHEIMER

Theo, lid van het Forever Young Collectief, attendeerde me op de voorstelling Pow Wow: 'Echt iets voor jou.' Minoux zocht vitale vrijwilligers (70-plussers) zonder toneelervaring. Het onderwerp en het laagdrempelige en toegankelijke karakter spraken me aan. Pappi had zijn publiekelijke fame gehad. Het was tijd voor een eerbetoon aan mijn mams die zo graag voor publiek toneel had gespeeld. Ik mocht vanwege mijn ervaringen met dementie deelnemen en zo kon ik haar eindelijk ook in de spotlights zetten. Het werd een onvergetelijke bende.

De voorstelling Pow Wow is gebaseerd op ceremoniële stamvergaderingen van native Americans en bestaat uit dans, verhalen en muziek. Het prangende onderwerp: de zorg voor ouderen met dementie. Voor wie zorg jij? En wie zorgt er (straks) voor jou? Wat vinden we vanzelfsprekend en wat ervaren we als een opgave. Centraal staat Jopie, de moeder van Minou Bosua. De podiumdieren en het publiek mengen zich in de discussie. Het is een leerzaam feest van herkenning en ongemak plus ... het zet iedereen aan denken (en doen).

Jopie kampte met dementie en ze werd gedurende de repetities en voorstellingen in de Maaspoort ook een beetje ons moedertje. We hadden een gemene deler: iedereen in de zaal had in zijn/haar kring te maken met dementie. Met hart en humor werden (pijnlijke) ervaringen gedeeld en verwerkt. Dat schepte een onzichtbare band. Je voelde de emoties. Zo mocht iedereen op een gegeven moment de naam van zijn/haar moeder hardop zeggen. Hardop Gerry zeggen, was een kippenvelmoment omdat er recht werd gedaan aan mijn lieve bescheiden mams die zich weleens onzichtbaar voelde. 

De persoonlijke gebaren die iedereen maakte op het nummer 'remember me' van Annie Lennox hakte erin. Net als de laatste foto van Jopie: een gevallen vrouw vol blauwe plekken in haar gezicht en met verband om haar hoofd. De foto bracht een schok bij het publiek teweeg. Minou combineert, net als ik, graag hart met humor. Zij gaf een bijzondere draai aan dingen die nu eenmaal in het gewone dagelijkse leven kunnen gebeuren. 'We moeten niet met een zielige blik naar ouderen kijken, maar naar een mens die een heel leven heeft getrotseerd en nog.' Ze plaatste een vogelveer op de bandage. En ziedaar: een verentooi op het hoofd van een mevrouw die heeft geleefd. Geen zielige mevrouw, maar een trotse indiaan, een krijger die, als het moet, strijdend alle facetten van een betekenisvol leven omarmt.

Minou, Ingrid, Babsie en Ireen en de bendeleden (Wiesje, Emy, Fons, Yvonne, Ada, Alie, Angeline, Corrie, Elma, Geert, Jan, Josca, Leny, Loes, Gaugi, Lydia, Margriet, Marieke, Wieke, Mariëlle, Odette, Jan, Sjef) en de kok, bedankt voor deze onvergetelijke ervaring!

Volg alle bijzondere projecten van Minoux: theater Minoux

PAMPEREN VAN OUDEREN

Helikopterende ouderen overbeschermen (en controleren) hun kinderen en beschadigen hen hiermee. Zelfs zo erg dat ze er een levenslang trauma aan kunnen overhouden. Zelfs als volwassene blijft het leven leven te beangstigend voor hen of ze slaan bijvoorbeeld door naar de andere kant en gaan rücksichtslos los.

Ouderen pamperen is (voor bovengenoemde kinderen) net zo'n valkuil en heeft eenzelfde negatieve neveneffect, al zal de impact door de kortere levensverwachting minder lang aanhouden. Aardig als mensen om iemand heen als vangnet fungeren en helpen bij het voorkomen van risico's, maar als je iemand als kasplantje gaat behandelen, dan wordt-ie dat vanzelf. Overbezorgd zijn en daarnaar handelen, is als iemand voor het zebrapad 'helpen' oversteken die helemaal niet naar de overkant wil. Het maakt de persoon juist onzekerder, afhankelijker en minder zelfstandig. Of iemand (zeker een vastberaden manipulatief persoon) wordt lastiger en gaat verwend gedrag vertonen, claimen of zeuren. Resultaat: ongelukkige en uitgebluste mantelzorgers en een steeds hulpbehoevendere en eenzamer wordende oudere.

In het zorghuis arriveert de nieuwe bewoonster. Thuis was de situatie onhoudbaar geworden. Doordat de kinderen mevrouw ongevraagd tot in de kleinste details ALLES uit handen namen werd haar kortetermijngeheugen niet meer gestimuleerd en ging bewegen steeds slechter; ze hoefde haar stoel immers niet meer uit, want alles werd haar aangereikt. Haar toestand verslechterde en ze werd veeleisender. Dat deed ze door geraffineerd emotionele chantage toe te passen. De ervaren verzorgende IG herkent de handle-with-care situatie onmiddellijk: er wordt ingezet op zorg plus mevrouw weer de regie in eigen handen geven. En zoals we zo vaak zien als een professional zich inzet, verhoogt dat de levenskwaliteit van iemand vrijwel meteen. Ze wordt serieus genomen en doet weer mee. Haar mentale en fysieke staat (zelf doen wat je nog kan, en dat is best veel) verbeteren zelfs, niet in de laatste plaats door de invloedsfeer van leeftijdsgenoten.

Enkele tips:

• door te pamperen sluit je iemand uit. Dus: betuttel alleen als het echt nodig is
• verleg je focus op wat iemand wel nog kan, en niet op wat niet meer of moeilijk(er) gaat
• denk als mantelzorger - net als bij de EHBO - eerst aan je eigen veiligheid/gezondheid. Stel grenzen, want als jij instort, kan je ook niet meer zorgen
• Laat OMA (Oordelen, Meningen en Adviezen) los en blijf vragen bij een onduidelijkheid. Laat de oudere zelf het antwoord invullen 
• ouders hebben zorgplicht voor hun kinderen, andersom geldt dit niet. Het siert je als je je ouders wilt helpen. Doe het met hart & humor

GELUKKIG EN GEZOND NIEUWJAAR

 

Vul aan met wat jou gelukkig maakt. Gezelligheid, goeddoen, genot, glitter, glamour, gouden jaren, glinster, glimlach, gemak, geld ...

WINTER FEVER ARENA

Ons zusterkoor Forever Young Leudal treedt in Roermond op staat in een binnengehaalde e-mail. Ik pak spontaan de bus die me praktisch voor de deur van  het winter fever event in het glazen huis aflevert. In hun hart nog jonge meisjes en jongens met een gemiddelde leeftijd van 72 brengen enthousiast classics uit voornamelijk de jaren zestig en zeventig ten gehore. Het klinkt prachtig en aanstekelijk in de van de slopershamer geredde antieke muziekkapel. De meervoudig getalenteerde dirigente verbindt uitbundig koor en publiek. Dat is entertainen!

Het publiek bestaat uit voornamelijk opa's en oma's met kinderen en kleinkinderen op roze rollerskates, want rolschaatsen kun je ook in het glazen huis. Het leuke van ergens solo naartoe gaan is dat je makkelijker andere mensen ontmoet. Ik stel me voor aan enkele koorleden. Ze waarderen het dat een zusje zo'n reis maakt voor hen. Ik hoor ook een spannend primeurtje: in 2024 is er een gezamenlijk concert gepland. 

Naast mij een mevrouw met heldere lichtblauwe ogen die ik herken uit de bus hiernaartoe. Mevrouw, ex-kerkkoorlid is na een verplichte pauze door corona niet meer bij stem, vindt ze zelf. Het swingende koor (en misschien een beetje mijn enthousiasme) krijgt haar aan het klappen en zingen. Ze geniet en ik hoop dat dit helpt om het zingen weer op te nemen. Ze kent alle teksten van buiten en vertelt bij elk intro direct de naam van de zanger/groep; popprofessor Leo Blokhuis verbleekt erbij. Zij geeft me tips waar leuke bandjes uit de regio optreden. Top!

Rechts naast me een gemixte groep Duitse muziekliefhebbers. Ze zingen ook alle nummers hartstochtelijk mee. Het is evident revival muziek voor hen. Als ik applaudisseer zegt een van hen: 'Wij zijn dol op deze muziek. Ondanks dat we veertigers zijn. We hadden dolgraag de sixties en seventies mee willen maken. Om nu de generatie die Woodstock daadwerkelijk heeft meegemaakt te ontmoeten en die songs te horen zingen, bezorgt ons Gänsehaut. Wirklich ganz toll!' Natuurlijk waren wij babyboomers niet allemaal  augustus 1969 in Bethel NY, maar ik laat ze in de waan en glimlach geamuseerd; wij voelen ons jong, maar we zijn relikwieën uit de oudheid. 

Geregeld komt een schattig ouder krieltje vanaf de viptribune omlaag om met mij te dansen. Ik dans met haar en ze vraagt geregeld naar mijn naam en mijn adres. Na een overpeinzing zegt ze haar naam en haar adres. Die zijn identiek aan de mijne. Mijn Alzheimer-alarmbellen rinkelen. Zeker als ze me zegt te kennen. Ze zoekt duidelijk houvast en ze blijft in de buurt tot het einde van het concert. Na afloop zie ik dezelfde mevrouw die haar bij aanvang van het optreden heeft afgeleverd. Ze heeft haar mogelijk gedropt en is zelf even gaan winkelen of zo? Ze zwaait vrolijk en het lieve dametje zegt: 'Die ken ik!' 

Ter afscheid lovende woorden tegen enkele koorleden die ik van te voren kort gesproken heb. Met een beslagen en bedruppelde bril stap ik door de stromende regen over glanzende kinderkopjes. De trein reed stipt op tijd - dat zal je altijd zien - en ik zie 'm voor mijn neus wegrijden. Op een winderig, nat en verlaten perron wacht ik op de volgende. Het was het waard.

POW WOW

POW WOW speelt op 8, 9, 10 en 11 januari in De Maaspoort in Venlo: een levenslustige voorstelling over de zorg voor onze ouderen en elkaar. Via de voorstelling gaan de makers in gesprek mét en óver onze Venlose ouderen, over ieders laatste levensfase en de toekomst van ons zorgsysteem. 

Theatermaker en cabaretière Minou Bosua bevraagt hoe wij, vanuit verschillende overtuigingen, culturen en tradities, zorgen voor onze ouders, ouderen en elkaar. Wat vinden we vanzelfsprekend en wat ervaren we als een opgave? Waar botsen onze overtuigingen en wat kunnen we van elkaar leren? 

En bovenal: wat vinden onze ouderen daar eigenlijk zelf van? Speciaal voor dit project richtte MINOUX een heuse Venlose Bende van Alzheimer op waar ik deel van uit mag maken - heel apart om voor het eerst in het theater te staan. We zijn een horde dansende ouderen, die hun mening en vragen delen met het publiek. Het is de bedoeling dat de interactieve voorstelling leidt tot verbinding, nieuwe inzichten en dit actuele vraagstuk bespreekbaar maakt.

Alle vijf de voorstellingen zijn uitverkocht